Haagbeuk (Carpinus betulus)
De haagbeuk (wetenschappelijke naam: Carpinus betulus) is een prachtige inheemse boom die regelmatig in hagen te vinden is. In de natuur kan een vrijstaande haagbeuk een hoogte van wel 30 meter bereiken. Als de haagbeuk als haagplant gebruikt wordt, blijft het wortelstelsel echter wat oppervlakkiger, waardoor de haagbeuk zijn eigen groei min of meer onder controle houdt. Met zijn innemende groene blad heeft de Carpinus betulus iedere lente en zomer een enorme sierwaarde en ook zijn herfstkleur mag er zijn. In de winter verliest een haagbeukenhaag weliswaar zijn bladeren, maar zelfs dan brengt zijn aantrekkelijke groenbruine schors wat extra kleur in de tuin. De haagbeuk is dus een haagplant die alle vier de seizoenen wat speciaals aan uw tuin toevoegt.
Is de haagbeuk een beukensoort?
Vaak krijgen wij de vraag of de haagbeuk een soort beuk is. Dat is een logische vraag, want de naam van de haagbeuk lijkt daar wel op te wijzen. De haagbeuk is echter geen beukensoort. Sterker nog, hij is slechts hele verre familie van de beuk (Fagus sylvatica) en behoort tot de berkenfamilie (Betulaceae). Toch is de Nederlandse naam van de Carpinus betulus niet lukraak gekozen. Deze slaat namelijk op het blad van de Carpinus betulus, dat inderdaad heel wat gelijkenissen vertoont met dat van de Fagus sylvatica. De overeenkomsten zijn zo groot dat zelfs doorgewinterde botanici in het voorjaar en de zomer moeite hebben om van een afstand de twee planten uit elkaar te houden. Dan hebben de bladeren van beide soorten een vergelijkbare vorm en kleur.
Wie dichterbij komt, ziet al snel de verschillen. Het blad van de beuk heeft een wat gladder voorkomen, omdat de nerven minder diep in het blad liggen en de bladranden egaal zijn, terwijl die van de Carpinus betulus getand zijn. De overeenkomsten zijn wel zo sterk dat de haagbeuk regelmatig als alternatief voor de beukenhaag gebruikt wordt. Een haagbeukenhaag is vooral een aanrader als er een grote kans is dat er water in de grond in jouw tuin blijft staan. Er zijn maar weinig haagplanten die een natte bodem zonder wortelrot doorstaan, maar de Carpinus betulus is een sterke, makkelijke haagplant die bijna overal wel gedijt. Daar staat wel tegenover dat de haagbeuk in de winter veel meer bladeren verliest dan de beuk, die normaal gesproken zijn uitgedroogde bruine bladeren behoudt totdat er groene bladeren voor in de plaats komen.
De haagbeuk: een sterke inheemse haagplant
Dat de haagbeuk in een Nederlandse of Belgische tuin tot een succesvolle haag gaat uitgroeien is zeer waarschijnlijk. De Carpinus betulus is namelijk een inheemse haagplant die in vrijwel heel Europa en West-Azië in het wild voorkomt. Aan het natte, onvoorspelbare weer in ons deel van de wereld is hij dus wel gewend. Toch heeft het wel even geduurd voordat de sierwaarde van deze haagplant ontdekt werd, omdat zijn stevige, harde hout zo nuttig was. Omdat het zeer langzaam brandt, is het uitstekend brandhout. Vandaag de dag wordt dit hout nog steeds gebruikt voor de productie van laminaat, meubels en onderdelen van muziekinstrumenten, zoals de hamers die de snaren van een piano aanslaan.
Naast zijn sierwaarde maakt ook zijn makkelijke karakter de haagbeuk tot een geliefde haagplant. Zoals gezegd kan deze bladverliezende haagplant op bijna iedere grondsoort geplant worden. Water is geen probleem voor deze sterke haagplant; hij staat zelfs het liefst op een bodem die ietwat vochtig is. Omdat hij jaarlijks ongeveer 20 tot 40 centimeter groeit, is één snoeibeurt in september voldoende. Deze makkelijke haagplant laat zich ook heel gemakkelijk snoeien, waardoor een haagbeuk snoeien en verzorgen niet al te veel tijd en energie in beslag hoeft te nemen. Als je op een beschutte plaats je haagbeukenhaag plant, zorgt de haag nog best lang voor privacy.
Een haagbeuk als alternatief voor een beukenhaag is een goed idee als de grond in jouw tuin problematisch is voor de beuk. Maar van zichzelf ziet deze haagplant er ook prachtig uit. Er zijn maar weinig haagplanten zo makkelijk. De verzorging van de Carpinus betulus is bijzonder eenvoudig, maar hij geeft er heel veel voor terug. De haagbeuk is dus een fantastische toevoeging aan je tuin.